Pedagogisch Prioriteitenspel
Het spel
Voor veel studenten op de lerarenopleidingen is het niet vanzelfsprekend om hun pedagogische waarden en idealen te expliciteren en te beargumenteren. Dat is wel belangrijk omdat zij op deze manier hun visie op ‘goed’ onderwijs en op wat dit betekent voor dagelijkse interacties met hun leerlingen verder kunnen ontwikkelen. Het pedagogische prioriteitenspel daagt (aanstaande) leraren uit hun pedagogische drijfveren te onderzoeken, te verwoorden, en onderling te bespreken.
Het spel bestellen of downloaden
Het Pedagogisch Prioriteitenspel is nog in productie en op dit moment nog niet te bestellen. Houd deze pagina in de gaten of stuur een mail bij interesse. Je kunt de verschillende documenten ook downloaden en zelf uitprinten (via https://www.han.nl/onderzoek/werkveld/projecten/pedagogisch-prioriteitens/)
Speluitleg
Het spelen van het Pedagogische Prioriteitenspel is eenvoudig en kan zowel in kleine als (zeer) grote groepen ingezet worden, afhankelijk van de beschikbaarheid van het aantal spellen. Eén doosje bevat zes verschillende kaartensets en kan met max. 10 personen gespeeld worden. Bekijk ook de instructievideo.
- Het Pedagogische Prioriteitenspel bestaat uit zes sets kaartjes met ieder een letter (A, B, C, D E en F).
- Elke set bestaat uit twee keer zes kaartjes met ieder een andere kleur. Op de kaartjes staan stellingen.
- Elke deelnemer zoekt een medespeler. Pak samen één set en zoek een rustige plek op. Maak de set open en verdeel de kaartjes. Elke speler krijgt zes kaartjes, van elke kleur een. Als het goed is, hebben beide spelers nu dezelfde kaartjes.
- Iedere speler legt de zes gekleurde kaartjes individueel op volgorde van voor het meest belangrijk voor hem/haar (bovenaan) tot minst belangrijk (onderaan). Hierbij mag niet overlegd worden met de medespeler.
- Allebei klaar? Schuif de in volgorde gelegde kaartjes naast die van je medespeler en ga het gesprek aan over verschillen en overeenkomsten in jullie volgordes. Probeer uit te leggen waarom je iets (heel) belangrijk vindt of waarom juist niet. De ander stelt vragen en/of brengt het eigen perspectief in. Let op, het is een dialoog, géén discussie. Je medespeler hoeft niet overtuigd te worden.
- Als alles is gezegd, pas je waar nodig jouw volgorde aan en vul je jouw kleurenvolgorde in op het scoreformulier onder de juiste letter in: van meest belangrijk (6 punten) tot minst belangrijk (1 punt).
- Klaar? Ieder gaat op zoek naar een andere gesprekspartner en kiest een nieuwe set (met een andere letter) en speelt het spel opnieuw. Wissel zo vier, vijf of zes keer. Tel na de laatste ronde de punten per kleur op. Welke kleuren scoren het hoogst?
- Bekijk in de hand-out met welke ‘type’ deze kleur overeenkomt. Herken je jezelf hierin? Is dit ook al in jouw handelen voor de klas zichtbaar?
Plenair kan het spel worden afgesloten met vragen als: ‘wie is verrast door de uitkomst?’, ‘hoe zijn de verschillende legitimatie-typen verdeeld over de groep?’ en ‘wat betekent dat voor het werken in een lerarenteam? Door de scoreverdeling op het bord te tekenen wordt zichtbaar hoe de groep verdeeld is.
Voor wie?
Het Pedagogische Prioriteitenspel is ontworpen voor studenten van pabo en 1e en 2e-graads lerarenopleidingen. Het spel kan op elk moment in de lerarenopleiding ingezet worden. Wanneer studenten het spel meerdere keren in de opleiding spelen, wordt hun pedagogische visieontwikkeling zichtbaar.
Het spel is ook beschikbaar in het Engels en in een MBO-variant en wordt op de HAN meegegeven aan studenten die voor studie of stage naar het buitenland gaan. Het spelen van het spel in het buitenland helpt studenten snel zicht te krijgen op pedagogische drijfveren van medestudenten en leraren in het land waar zij verblijven. Door de dialoog die ontstaat worden zij uitgedaagd zich hiertoe te verhouden, wat bijdraagt aan de verdere explicitering van de éígen pedagogische drijfveren. Voor de buitenlandopdracht en het onderliggende onderzoek daarnaar, klik hier.
In toenemende mate wordt Het Pedagogische Prioriteitenspel ook in lerarenteams gespeeld met als doel om met elkaar in dialoog te komen over ieders pedagogische drijfveren en het gezamenlijk ontwikkelen van een gezamenlijke onderwijsvisie.
Achtergrond
Via het filmen van leraar-leerling interacties en het naderhand bespreken van bumpy moments (momenten waarin door een docent legitieme handelingsalternatieven worden geïdentificeerd) hielp Van Kan (2013; 2020) leraren zichtbaar te maken welke pedagogische afwegingen (legitimeringen) ten grondslag liggen aan hun dagelijkse interacties met leerlingen. Door vervolgens de duizenden legitimeringen die leraren hanteerden bij het interpreteren van hun eigen bumpy moments te analyseren, ontstond een typologie van zes legitimaties: zorglegitimatie, persoonlijke legitimatie, contextuele legitimatie, kritische legitimatie, functionele legitimatie en psychologische legitimatie (Van Kan, Ponte, Verloop, 2013).
Een legitimatietype betreft een patroon van pedagogische waarden en idealen in interpretaties van leraren van hun leraar-leerling interacties. Het idee is dat deze typologie van pedagogische legitimaties studenten kunnen helpen te verwoorden wat zij in het belang van hun leerlingen vinden in onderwijs. Omdat diverse lerarenopleiders aangeven zichzelf onmachtig te voelen dit pedagogische gesprek te faciliteren, is op basis van de typologie een toegankelijk pedagogisch prioriteitenspel ontworpen dat studenten uitdaagt stelling te nemen – ‘dit vind ik in het belang voor mijn leerlingen!’ – en hierover de dialoog aan te gaan met medestudenten.
Het spel is ondertussen door duizenden (aanstaande) leraren in binnen- en buitenland gespeeld en wat steeds opnieuw duidelijk wordt is dat met name de dialoog gewaardeerd wordt (De Beer & Van Kan, 2020).